مواظب کلاهتان در بازار رمزارزها باشید!

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، در ابتدا برای جلب اعتماد بیشتر، از پول افراد جدید، سود افراد قدیمی پرداخت می‌شود تا سرمایه‌گذاران بیشتری جذب سیستم شوند. این طرح در نهایت به دلیل اشباع شدن و عدم وجود سرمایه‌گذار جدید نابود شده و معمولاً کلاهبردار با مقدار زیادی پول متواری می‌شود.

 تشخیص طرح‌های پانزی اصلاً سخت نیست. مهم‌ترین شاخصه این طرح‌ها سودهای نجومی تضمینی و ناشناس بودن است. به دلیل ماهیت رمزارزها در حریم خصوصی تراکنش‌ها و عدم تحریم‌پذیری، این روزها شاهد افزایش فعالیت طرح‌های پانزی در حوزه رمزارزها هستیم که تا زمان قانون‌گذاری، سرمایه‌گذاران خودشان مسئولیت اصلی را برعهده دارند.

* تاریخچه شکل‌گیری کلاهبرداری پانزی:

چارلز پانزی انگلیسی (Charles Ponzi) به‌ظاهر یک بازرگان اهل ایالات متحده آمریکا بود. اما وی در اصل مجری یک سیستم کلاهبرداری بود که به نام خود وی شهرت یافت.

او با خرید کوپن‌های تخفیفی اداره پست و تعهد دادن آن‌ها در آمریکا و کشورهای دیگر به سرمایه‌گذاران وعده ۵۰ درصد سود را در ۴۵ روز یا ۱۰۰ درصد سود در ۹۰ روز می‌داد. درحالی‌که او با استفاده از سرمایه سرمایه‌گذاران پیشین و همچنین سرمایه‌گذاران جدید، سود اولین‌ها را پرداخت می‌نمود. درحالی‌که این کلاهبرداری چندین سال توسط او پیش رفته بود و با نام خود او (پانزی) شناخته می‌شد توانست در حدود یک سال ۲۰ میلیون دلار کسب کند .

- این روزها به دلیل فشار اقتصادی همه ما به دنبال راه‌های افزایش سرمایه و درآمد هستیم تا بتوانیم از این فشار رها شویم اما به دلیل عدم آگاهی و آموزش در دام کلاهبرداری‌ها و طرح‌های پانزی جدید می‌افتیم. کلاهبردارها با دانستن فشار اقتصادی و با استفاده از ترفند سودهای هیجان‌انگیز، یک‌شبه پول‌دار شدن، کمک به‌تمامی مردم که همه در زمان کمی پول‌دار شوند و ایجاد ترس عقب افتادن از بقیه ما را گول می‌زنند و باعث ازدست‌رفتن سرمایه ما می‌شوند.

- راه‌های زیادی برای شناخت این‌گونه کلاهبرداری‌ها هست: سودهای نجومی، ورود افراد بیشتر برابر است با سود بیشتر شما، نامعلوم بودن هویت گردانندگان، شفاف نبودن فعالیت‌ها، نبودن اطلاعات تماس یا آدرس

- نکته مهم که شاید به آن توجهی نمی‌شود این است که اگر به شما ربات ترید معرفی شد با سوددهی ماهانه این نیاز به بررسی متخصص دارد چرا که ربات‌ها حداقل ۳ سال نیاز دارند که ساخته و بررسی شوند و اصولاً کسی که ربات سودده ساخته باشد به کسی معرفی نمی‌کند و خودش استفاده می‌کند.

-یکی دیگر از مشکلات حال حاضر بازارهای سرمایه فروش سیگنال هست که به هیچ وجه در بلند مدت سودده نیست چرا که هر تریدردید و تحلیل خوددرا نسبت به بازار دارد و به هیچ وجه شما نمیتوانید بازار را مثل او بررسی کنید.

- ورود بازاریابی شبکه‌ای یکی دیگر از داستان‌های این روزها است که افرادی تحت عنوان شرکت‌هایی حتی با مجوز بازاریابی شبکه‌ای اقدام به فروش پکیج آموزشی رمزارزها می‌کنند که با بررسی می‌توان فهمید که با ورود افراد جدید سود بیشتری نصیبتان می‌شود. با این‌گونه فروش و عضوگیری دیگر کسی به آموزش اهمیت نمی‌دهد و همه برای سود بیشتر به دنبال عضوگیری بیشتر هستند که یکی از شیوه‌های پانزی است.

- موردی که در حال حاضر به‌شدت مرسوم است افرادی توکن یا کوین‌های کلاهبرداری می‌سازند و با ایجاد هیجان‌های کاذب و ایجاد ترس از دست دادن فرصت که اگر شما نخرید از سایرین عقب هستید و ... شروع به جذب سرمایه مردم می‌کنند. این نکته را باید بدانید پروژه‌های بلاک‌چینی نیاز به بررسی‌های طولانی و تخصصی دارند تا متوجه شوید پروژه خوبی هستند یا خیر و نهایتا باز هم ریسک‌هایی به همراه دارد پس صرفا هر شخصی پروژه‌ای ارائه داد باید با این ذهنیت پیش رفت که اکثرا کلاهبرداری هستند و یا اگر توکن یا کوینی معرفی کرد حتما مناسب نیستند.

* شیوه‌های مرسوم دیگر:

سرمایه‌گذاری در رمزارزها

سایت‌های استخراج ابری

استخراج رمزارز در ربات‌های تلگرامی

انتشار توکن بی‌ارزش که در مطالب فوق توضیح داده شده است

*مجازات قانونی کلاهبرداری پانزی:

بسته به روش آن مجازات متفاوتی دارد .

- کلاهبرداری پانزی می‌تواند به روش‌های مختلف صورت بگیرد. اگر شبکه‌ای باشد یا غیرشبکه‌ای و یا اینترنتی باشد یا سنتی...

هرکدام از اینها کلاهبرداری محسوب می‌شود ولی مجازات مجزا دارد:

-کلاهبرداری اینترنتی:

ماده ۱۳ قانون جرائم رایانه‌ای مصوب ۱۳۸۸ برابر با ماده ۷۴۱ قانون تعزیرات: \"هر کس به طور غیرمجاز از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل محو، ایجاد یا متوقف کردن داده‌ها یا مختل کردن سامانه وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

ماده ۶۷ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲: \" هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی با سوءاستفاده و یا استفاده غیرمجاز از داده پیام‌ها، برنامه‌ها و سیستم‌های رایانه‌ای و وسایل ارتباط از راه دور و ارتکاب افعالی نظیر ورود، محو، توقف داده پیام، مداخله در عملکرد برنامه یا سیستم رایانه‌ای و غیره دیگران را بفریبد و یا سبب گمراهی سیستم‌های پردازش خودکار و نظایر آن شود و از این طریق برای خود یا دیگری وجوه اموال یا امتیازات مالی تحصیل کند و اموال دیگران را ببرد مجرم محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبان اموال به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مأخوذه محکوم می‌شود.

-قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء اختلاس و کلاهبرداری:

‌ماده ۱ - هرکس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت‌ها یا تجارتخانه‌ها یا کارخانه‌ها یا مؤسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیرواقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیشامدهای غیرواقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصاحساب و امثال آن‌ها تحصیل‌کرده و از این راه مال دیگری را ببرد، کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبش، به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم می‌شود.

- مطابق قوانین کیفری مجازات کلاهبرداری ساده با مشدد متفاوت است. کلاهبرداری مشدد کلاهبرداری است که در آن مرتکب مشمول یکی از سه حالت زیر باشد:

۱-کارمند دولت یا مؤسسات عمومی و شهرداری‌ها یا نهادهای انقلابی باشد.

۲-مرتکب خود را به عنوان مامور دولت یا مؤسسات عمومی یا شهرداری، یا نهادهای انقلابی و شرکت‌های دولتی معرفی نماید.

۳-مرتکب با فریب مردم از تبلیغ عامه از طریق وسایل ارتباط‌جمعی از قبیل رادیو، تلویزیون، روزنامه، مجله یا نطق در مجامع و یا انتشار آگهی چاپی یا خطی استفاده کند.

به این کلاهبرداری‌ها کلاهبرداری مشدد اطلاق می‌شود و مجازات مرتکب آن علاوه بر رد مال به صاحب آن، دو تا ۱۰ سال حبس به‌علاوه جزای نقدی معادل مال مأخوذه است و نیز انفصال ابد از خدمات دولتی است.

کلاهبرداری که شامل هیچ یک از انواع سه‌گانه فوق نباشد، کلاهبرداری ساده است و مرتکب آن به حبس از یک تا هفت سال به‌علاوه جزای نقدی معادل مال مأخوذه و رد مال محکوم می‌شود.

مجازات کلاهبرداری پانزی با توجه به اینکه مشدد باشد یا ساده، شامل مجازات‌های معین خواهد بود.

* چگونه رفتار کنیم:

افراد به دلیل دریافت سود بالا و آسان به طرح‌های پانزی روی می‌آورند هرچند این تصمیم بیشتر از سر ناآگاهی است تا تصمیم درست سرمایه‌گذاری.

- اصولاً افراد سرمایه‌گذار بزرگ برای سرمایه‌گذاری درست و حساب شده و همچنین سودده مطالعات زیادی می‌کنند و هر لحظه در حال تحقیق و بررسی هستند، تمامی زوایای مورد سرمایه‌گذاری را ریزبه‌ریز بررسی می‌کنند و شاید این بررسی ماه‌ها طول بکشد.

- این بررسی حداقلی برای شناخت کلاهبرداری‌های پانزی نیاز است: ۱. چه اشخاصی پشت پروژه هستند و هویت واقعی آنان چیست و پیشینه آن‌ها چگونه است. ۲. دفتر مرکزی پروژه کجاست و آیا آدرسی وجود دارد؟ و اگر وجود دارد آیا صحت دارد؟ ۳. هدف پروژه چیست؟ آیا واهی است یا خیر؟ و اینکه این هدف چقدر قابل دست‌یابی است؟ ۴. پروژه مجوزهای لازم را دارد یا خیر؟ و اگر دارد این مجوزها صحت دارند یا خیر؟ ۵. آیا پروژه سایتی یا شبکه اجتماعی دارد؟ و در این شبکه‌ها و سایت چقدر در مورد پروژه صحبت شده و اطلاعات واقعی به کاربران ارائه داده است؟ ۶. آیا برای سود گرفتن بیشتر نیاز است افراد بیشتری وارد سیستم شوند یا خیر (رفتار پانزی و هرمی)؟ ۷. با پول سرمایه‌گذاری افراد چه کاری قرار است انجام شود؟ ۸. میزان سوددهی پروژه واقعی باشد و سوددهی عجیب و قریب و خیلی زیاد هست یا خیر؟ و......

- و این خیلی واضح است در کلاهبرداری‌های پانزی شما در ازای ورود افراد بیشتری و سرمایه‌گذاری بیشتر سود بیشتری دریافت می‌کنید و سود شما منوط است به ورود افراد بیشتر، در این میان محصولی وجود ندارد و مشخص نیست با پول شما چه کاری انجام می‌دهند که بیشتر از پول نفرات بعدی سود نفرات قبلی داده می‌شود.

- عدم وجود مشاوران سرمایه‌گذاری و عدم آگاهی و آموزش باعث شده چند سالی همه ما خیلی راحت سرمایه‌هایی که به‌سختی به دست آوردیم را در اختیار سیستم‌های پانزی و کلاهبرداری بگذاریم.

 * فروپاشی طرح‌های کلاهبرداری پانزی چه موقع است؟

اصولا ادامه کار و پابرجا بودن این طرح‌ها منوط به ورود افراد بیشتر است و هنگامی که این داستان به اشباع برسد پایان کار این طرح‌هاست و معمولا افراد آخری که به شبکه ورود کردند ضرر می‌کنند. طبق اطلاعات اصولا ۸۰ - ۹۰ درصد مردم در این طرح‌ها ضرر می‌کنند.